EKCEM – DERMATITIS
Prim. Dr Aleksandar Adamović
Koža je najveći ljudski organ. Osim što štiti naš organizam od spoljašnjih uticaja,Ima veliki broj funkcija značajnih za zdravlje celog organizma: Učestvuje u regulaciji telesne temperature,sprečava gubitak vode i elektrolita. Zbog toga je veoma važno održati je zdravom i funkcionalnom.
U poslednjih 50 godina broj ljudi koji pate od različitih kožnih oboljenja je u stalnom porastu .U najčešća kožna oboljenja spadaju: ekcem-dermatitis (atopijski, seboreični, kontaktni), rozacea a makar jednom u životu svako od nas je imao koprivnjaču, solarni eritem. Tome, najviše doprinose konstantan stres,klimatske promene i veća zagađenost životne sredine ali i prekomerna upotreba kozmetičkih sredstava.
EKCEM – Dermatitis je najčešća kožna bolest dece i odraslih. Ekcem se u proseku javlja kod jednog na petoro dece i jednog na deset odraslih. Uzroci pojave: genetski-nasledni faktor, poremećaji imuniteta i funkcije hidro-lipidne barijere kože.
To je hronično obolenje kože sa oštećenom hidro-lipidnom barijerom i povećanim trans-epidermalnim gubitkom vode. Usled toga koža postaje suva, ispucala, svrbi i podložna je prodoru alergena, bakterija , virusa i iritanasa iz spoljne sredine sa daljnjim jačanjem zapaljenja i pogoršavanjem toka bolesti.
ATOPIJSKI DERMATITIS
- Javlja se u najranijem uzrastu( urastu novorođenčeta), dečijem dobu ali i kod odraslih.
- Atopijski dermatitis je praćen ,crvenilom ,svrabom, grubom kožom, sklonom pucanju.
- Javlja se na većim površinama kože ili lokalizovano na licu, kapcima i pregibima.
- Oboljenje je hroničnog toka sa periodima pogoršanja I poboljšanja. Najčešći faktori provokacije : vlažna, hladna klima, infekcije, stres ( rast zuba, polazak u školu, promena životne sredine…), sapuni, detergenti, aeroalergeni, grinje, alergeni uz hrane… )
- Obično je genetski predisponiran, sa veoma suvom kožom, nekada praćen alergijskim rinitisom ili astmom.
Kod deteta je izražena suva koža, crvenilo, perutanje, jak svrab i nekontrolisano češanje koje dovodi do daljeg oštećenja kože i sekundarne infekcije bakterijama i virusima.
Promene se javljaju na obrazima, bradi, čelu, pregibima, oko članaka.
Iako do navrsene 5. godine može doći do smirivanja slike bolesti potrebno je nastaviti sa negom radi daljeg jačanja hidro- lipidne barijere kože.
Kod osoba starijih od 30. godine može da se manifestuje kao hronični ekcem šaka,stopala i promenema oko očiju. Dijagnoza Atopijskog Dermatitisa se postavlja na osnovu kliničke slike, anamneze, laboratorijskih nalaza i alergoloških testova.
KONTAKTNI DERMATITIS – Češće pogadja odrasle osobe .
Promene na koži su često sa jasnim granicama. Može biti nadražajni i alergijski. Mogu ga izazvati : nakit , sapuni, deterdženti, omekšivači, parfemi, farbe za kosu, kozmetička sredstva, šminka kao i druge supstance sa kojima smo svakodnevno u kontaktu .
TERAPIJA I NEGA
U cilju eliminacije simptoma i sprečavanja pojave komplikacija veoma je značajno rano prepoznavanje bolesti , pravilan izbor krema tj adekvatna terapija ,svakodnevna nega kože,jačanje imuniteta ali i izbegavanje kontakta sa hemijskim sredstvima i iritansima.
Lekovi kao sto su lokalni (kremovi,gelovi) sa kortikosteroidima, kalcineuronskim inhibitorima se koriste samo u fazama izraženog pogoršanja, uz oprez, ograničene dužine primene ( ne duže od 5 dana, izbegavati primenu na licu, pregibima , velikim površinama ). Ovi lekovi se koriste samo po preporuci lekara zbog neželjenih efekata(Atrofija , promena boje kože na mestu primene) i komplikacija koji mogu da ih prate.